Trồng rau sạch trong nhà phố: Không thể làm chơi ăn thật !

Bất an với rau ngoài chợ, nhiều người trồng rau sạch trong nhà để “tự cứu mình”.

Nắm bắt nhu cầu này, nhiều nơi mở dịch vụ lắp đặt vườn rau tại gia, người dân hào hứng bỏ tiền thuê. Nhưng thực tế, mọi chuyện không đơn giản…

Làm nông không dễ

Niềm vui của chị Mỹ Chi (Q.Tân Bình), người đang sở hữu vườn rau phủ xanh 80m2 với bốn tầng kệ trên sân thượng là mỗi sáng tưới nước, nhổ cỏ, thu hoạch rau muống, cải mầm, xà lách, mướp, bầu dùng cho cả nhà và biếu người thân. Để có thành quả này, chị phải “trần ai khoai củ”: “Sau khi giàn rau được lắp đặt, tôi nghĩ đơn giản chỉ cần tưới nước và chờ ngày thu hoạch. Nhưng mọi chuyện phức tạp hơn tôi tưởng. Tôi từng nghe rau mùng tơi chỉ cần trồng hơn 20 ngày là có thể thu hoạch, nhưng tôi trồng 20 ngày mà rau chưa cao bằng gang tay”. Chị Chi gọi đến công ty cung cấp dịch vụ, mới vỡ lẽ mùng tơi được bón phân hóa học mới phát triển nhanh. Trồng theo phương pháp siêu sạch, hoàn toàn hữu cơ thì phải hơn 40 ngày mới thu hoạch mẻ đầu tiên.

Mỗi ngày, chị Chi dành ít nhất 30 phút để nhổ cỏ, tưới nước, bắt sâu: “Sau một mùa, tôi phải cải tạo đất bằng cách xới lên, phơi, trộn thêm phân hữu cơ và trùn quế để trồng vụ mới. Gần 80m2 rau sạch đủ để nhà tôi và nhà mẹ tôi ăn thoải mái. Nhưng làm nông không dễ như nhiều người nghĩ đâu”.

Gia đình chị Mỹ Chi đang sở hữu vườn rau xanh 80m2 trên sân thượng
 

Bên cạnh những người thành công, đã có nhiều trường hợp thất bại trong việc trồng rau sạch tại gia. Chẳng hạn như anh Quang Tân (Q.Tân Phú). Ban đầu, anh dùng 10m2 ban công để lắp đặt giàn trồng rau thủy canh. Các mô-đun (chậu trồng rau thủy canh chuyên dụng) trồng đủ loại rau ngon lành, đẹp mắt nhưng chỉ sau hơn một tuần, giàn rau bị chết úng gần hết. “Trồng rau thủy canh thì nhà sạch vì không bị vương đất ra sàn, nhưng khó hơn trồng trong chậu đất rất nhiều, năng suất không cao, rau thiếu độ ngọt. Ngoài ra, nước dùng để trồng phải pha chế theo công thức khá phức tạp, thay đổi theo từng giai đoạn. Vì vậy, “tay ơ” là thất bại ngay”, anh Tân cho biết.

Ban công nhà chị Kim Loan (P.10, Q.Gò Vấp) cũng đang chỏng chơ giàn trồng rau thủy canh. Tháng 11/2015, chị thuê dịch vụ lắp đặt 22m2 vườn đứng, treo mô-đun để trồng rau cải, muống, mầm. Chị cẩn thận pha dung dịch (do cơ sở lắp vườn cung cấp) theo tỷ lệ định sẵn, thay dung dịch đến đâu, rau xanh um, tươi tốt đến đó. Ai đến nhà cũng khen chị trồng rau giỏi, vừa có mảng xanh mát mắt, vừa có rau sạch để ăn. Thế nhưng, vốn tốt nghiệp ngành sinh học (Trường ĐH KHTN TP.HCM), chị đặt nghi vấn vì sao rau cứng cáp, phát triển nhanh và xanh rì đến vậy.

Chị hỏi nơi cung cấp dịch vụ thì nhận câu hỏi ngược: “Chúng tôi thực hiện đúng cam kết cho ra vườn rau tốt, xanh, chị còn muốn gì nữa?”. Chị Loan cho biết: “Dung dịch thủy canh có vi lượng, đa lượng thiết yếu cho sự phát triển của cây trồng. Hiện nay, dung dịch thủy canh an toàn được nhập từ Israel, có giá cao gấp bốn năm lần dung dịch thủy canh pha hóa chất trôi nổi. Truy vấn, tôi biết cơ sở cung cấp dịch vụ lắp đặt rau thủy canh dùng hóa chất Trung Quốc. Chán nản, tôi bỏ luôn vườn rau, thiệt hại hơn 10 triệu đồng”.

Gần như không cơ sở cung cấp dịch vụ lắp đặt vườn rau thủy canh nào hiện nay có được chứng nhận kiểm nghiệm đối với dung dịch thủy canh cũng như sản phẩm rau mẫu. Ngoài ra, trên thị trường hiện bán khá nhiều loại thùng vốn đựng hóa chất với giá rất rẻ được nhiều người mua về trồng rau. Lẽ ra thùng phải được xử lý kỹ lưỡng mới đủ sạch để dùng trồng rau, nhưng nhiều người nghĩ chỉ cần rửa qua là xong.

Chị Mỹ Chi đang chăm sóc vườn rau sạch tại nhà - Ảnh: Phùng Huy
 

Đừng khoán hết cho nhà vườn

Nhu cầu làm vườn rau sạch trong nhà phố tăng đột biến, dịch vụ “ăn theo” cũng nở rộ. TP.HCM hiện có khoảng 50 đơn vị cung cấp dịch vụ trọn gói tư vấn - lắp đặt - chăm sóc - thu hoạch rau sạch trong nhà phố. Ngoài lắp đặt giàn thủy canh, sau một đợt rau ăn, nhiều công ty cung cấp giống cho khách. Nếu khách bận rộn, nhân viên công ty sẽ đến tận nhà kiểm tra, lo liệu việc chăm bón rau, thậm chí thu hoạch giúp.
 

Nhiều người thấy dịch vụ này “ngon ăn” nên lập công ty, làm ăn chụp giật, lắp đặt vườn rau quấy quá cho khách hàng, thu tiền rồi “lặn”. Anh Bùi Tấn Thời, chủ cơ sở dịch vụ Vườn Tại Gia, H.Bình Chánh, cho biết: “Tôi quan sát, tại Sài Gòn từ tết đến nay, có khoảng 20 cơ sở mọc ra và cũng chừng đó cơ sở biến mất. Nhiều khách hàng đặt dịch vụ làm vườn tại gia, chưa có rau để ăn thì chủ dịch vụ đã "lặn" mất tăm, họ lại tìm đến cơ sở khác để gầy dựng lại. Làm dịch vụ nhà nông rất cực, nếu nghĩ đến lợi nhuận trước mắt thì rất khó và dễ bỏ cuộc. Công việc đòi hỏi nhà cung cấp dịch vụ phải tận tình, kiên nhẫn và đồng cam cộng khổ cùng khách hàng”.

Anh Thời bỏ chức trưởng phòng kinh doanh của một công ty lớn để làm dịch vụ nông dân. Vợ chồng anh mở cơ sở chỉ hơn một năm nhưng đã cung cấp dịch vụ cho hơn 1.000 gia đình. Trong khi nhiều cơ sở quảng cáo trên mạng là m dịch vụ trọn gói giá 600.000-800.000 đồng/m2, anh Thời báo giá 1.350.000 đồng/m2 (bao gồm vật liệu, công lắp đặt, dịch vụ chăm sóc rau tại nhà với các loại cải mầm, xà lách, mồng tơi, dền, muống) nhưng vẫn đắt khách vì tạo được uy tín.

Bên cạnh Vườn Tại Gia, những cơ sở hiện nhận nhiều đơn đặt hàng có: Enjoy Aquaponics (chuyên vườn rau thổ canh), Gwall (chuyên vườn rau treo thủy canh), Minigarden (chuyên vườn rau trang trí trên tường nhà theo phong cách Bồ Đào Nha)… Vì là dịch vụ mới phát sinh, chưa có cơ quan nào kiểm soát nên giá cả, chất lượng “vàng thau lẫn lộn”. Để tránh bị “hố”, khách hàng phải tự trang bị kiến thức và kỹ năng cơ bản về trồng trọt.

Bà Phạm Hà Hải (Trưởng phòng kinh doanh Công ty TNHH Khang Ngọc Khánh, đơn vị cung cấp dịch vụ Minigarden) chia sẻ: “Khách hàng có thể mua một thùng xốp, một ít đất và giống về để tạo nên một vườn rau, nhưng đó là khách hàng nghĩ. Khi bắt tay thực hiện mới thấy bất cập: đất vương vãi ra nhà khi trời mưa, cây mọc lên gặp sâu bệnh, chim rỉa lá, chuột cắn cây… khó mà có được thành quả. Tùy túi tiền, khách hàng cầ n chọn mô hình đúng chuẩn để sản xuất được rau sạch và sản xuất lâu dài.

Thực tế “tiền nào của đó”, một chậu nhựa loại xoàng giá tầm 80.000- 90.000đ có thể trồng được ba cây rau, nhưng trồng chẳng những mất mỹ quan mà cò n dễ bị vương vãi đất ra nhà. Trong khi đó, một chậu của Bồ Đào Nha giá 300.000đ, trông rất đẹp, tránh được tình trạng vương vãi đất và đặc biệt là độ bền lên đến 5-10 năm. Nếu khách hàng nắm được những thông tin này, sẽ làm chủ việc lựa chọn của mình”.

Dân thành thị thường không rành việc trồng trọt, nên dễ phạm sai lầm trong trồng rau sạch. Anh Bùi Tấn Thời cho rằng: “Để cung cấp rau sạch cho một gia đình chừng sáu người, phải bỏ ra số tiền đầu tư không nhỏ, cao hơn nhiều so với việc mua rau ngoài chợ. Muốn đủ rau cho sáu người ăn liên tục, cần khoảng 25m2 không gian sàn, lắp kệ bốn tầng, chi phí khoảng 20 triệu đồng. Nếu khách hàng đầu tư thấp hơn, sẽ rất khó thành công. Tôi thấy, khi trồng rau sạch, khách hàng thường mắc những sai lầm chung: trồng rau theo cách thông thường, dùng phân bón hóa học và thuốc trừ sâu, rau xanh tốt, chỉ khoảng 30 ngày thu hoạch. Trong khi trồng rau sạch, thời gian để thu hoạch đến hai-ba tháng, rau cũng còi cọc hơn”.

Anh Thời cảnh báo, nhiều người sốt ruột, đi mua phân hóa học về để bón thúc; có gia đình bận rộn quá, không chăm sóc rau được, người giúp việc (vốn từ quê lên, quen với việc bón rau bằ ng phân hóa học) tự đi mua phân hóa học về để bón, phá hỏng mục tiêu của việc trồng rau sạ ch. Có người lắp vườn rau ở ban công nhưng rau không phát triển vì thiếu nắng. Anh Thời khuyên dù đã thuê dịch vụ, khách hàng cần xác định về lâu dài, phải tự tay chăm sóc mới thành công, bởi nhân viên dịch vụ không đủ thời gian chăm sóc được như chủ nhà; không nên trồng rau ở nơi nhiều khói bụi, không dùng giống biến đổi gen...
 

Trần Triều - Báo Phụ Nữ.

Nguồn : http://phunuonline.com.vn/mua-sam/thi-truong/trong-rau-sach-trong-nha-pho-khong-the-lam-choi-an-that-76024/